Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 712904

• Pracownik ogólnobudowlany.
• Pracownik robót wykończeniowych.
• Pracownik wykończenia wnętrz.
• Specjalista ogólnobudowlany.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 7111 House builders.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja F – Budownictwo.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie SPO RZL (2006-2007) „Opracowanie i upowszechnianie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• badań ankietowych prowadzonych w projekcie INFODORADCA+ w październiku 2018 r.,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Robert Osmulski – Retro Racer Robert Osmulski, Radom.
• Czesław Sadowski – Zespół Szkół Zawodowych nr 1, Kielce.
• Katarzyna Sławińska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Marcin Olifirowicz – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Cezary Dziubek – RO.SA.HALE sp. z o.o., Radom.
• Bogusław Staniszewski – Kompleksowa Obsługa Inwestycji i Nieruchomości, Radom.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Maria Bisaga – PIPHB, Warszawa.
• Jolanta Skoczylas – Zespół Szkół Budowlanych, Radom.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie wykonuje szeroko pojęte prace wykończeniowe w budynkach ⁴ użyteczności publicznej, domach jednorodzinnych i wielorodzinnych, zgodnie z projektem budowlanym ¹¹ lub zamówieniem klienta.

Opis pracy

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie realizuje prace w budynkach nowych oraz zakwalifikowanych do remontu. Na podstawie projektu budowlanego dobiera odpowiednie materiały do zrealizowania prac oraz określa ich ilość. Ocenia również ich jakość i przydatność w wykonywanych robotach wykończeniowych. Wykonuje prace pomocnicze związane z  przygotowaniem podłoży pod wykonanie okładzin, posadzek, powłok malarskich, tapet oraz zasadnicze prace wykończeniowe w tym zakresie.

Wykonuje ścianki działowe ¹³, zabudowę kartonowo-gipsową ¹⁷, kładzie tynki zwykłe ¹⁵ lub cienkowarstwowe ¹⁶. Wykonuje okładziny ścienne ⁹ z płytek ceramicznych, desek, płyt i paneli, podłogi z tworzyw sztucznych, płytek ceramicznych, deszczułek podłogowych, płyt mozaikowych i paneli. Maluje ściany pomieszczeń techniką malarską ¹⁴ (emulsyjną, klejową i olejną), posługując się odpowiednimi narzędziami i urządzeniami. Sporządza kalkulację wykonywanych prac, rozliczenia robocizny, materiałów, sprzętu, ocenia jakość i poprawność wykonanej pracy.

Sposoby wykonywania pracy

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie wykonuje pracę ręcznie lub mechanicznie, z zastosowaniem odpowiednich narzędzi i sprzętu. Jego praca polega na:

• określaniu właściwości materiałów do robót wykończeniowych w celu ich należytego zastosowania, transportowania i składowania,
• przygotowaniu materiałów do robót wykończeniowych,
• organizowaniu stanowiska pracy do wykonywania robót wykończeniowych,
• wykonywaniu robót murarskich zgodnie z projektem budowlanym,
• wykonywaniu tynków zwykłych lub cienkowarstwowych,
• wykonywaniu okładzin ściennych z płytek ceramicznych, desek, płyt i paneli oraz kamienia,
• wykonywaniu robót posadzkarskich,
• wykonywaniu zabudowy kartonowo-gipsowej,
• malowaniu ścian techniką emulsyjną, klejową i olejną,
• wykonywaniu remontów ¹² i konserwacji ⁷ pomieszczeń,
• wykonywaniu odbioru i kosztorysowaniu robót wykończeniowych,
• odczytywaniu dokumentacji związanej z wykonywaniem robót wykończeniowych,
• organizowaniu własnego miejsca pracy oraz podległych pracowników zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
• nadzorowaniu podległych pracowników w zakresie stosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz stosowania odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej, odpowiednich do poszczególnych rodzajów robót wykończeniowych.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2, 3.3, 3.4 i 3.5. Kompetencje zawodowe.

Warunki pracy

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie nie ma jednego miejsca pracy. Prace wykończeniowe prowadzi na budowach ³ obiektów o różnym przeznaczeniu, w tym budynków użyteczności publicznej, przemysłowych, handlowych, mieszkalnych wielorodzinnych, a także w budynkach i w mieszkaniach osób prywatnych zlokalizowanych na obszarach miejskich i wiejskich. Prace wykończeniowe w nowych obiektach wykonywane są z reguły w warunkach niedostatecznego oświetlenia i braku ogrzewania w pomieszczeniach.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie w działalności zawodowej wykorzystuje m.in.:

• narzędzia i urządzenia do robót murarskich, takie jak: młotek murarski, kielnia ⁶, kastra ⁵, wiaderko, poziomnica ¹⁰, pion, łata murarska, łopata, wiertarka udarowa, mieszarka, mieszadło elektryczne,
• narzędzia do wykonywania robót tynkarskich, takie jak: kastra, mieszarka, kielnia, łata murarska, poziomnica, drabina , rusztowanie, wiadro, agregat tynkarski ¹,
• narzędzia do wykonywania okładzin ściennych i posadzkowych z płytek ceramicznych, desek, paneli, takie jak: przecinarka kątowa, przecinarka do płytek, dłuto, przecinak, młotek, szczypce do ceramiki, paca zębata, kastra, wiadro, pędzel, poziomnica, laser krzyżowy ⁸, kątownik, wiertła do ceramiki, piła ukośnica, piła tarczowa, brzeszczot, otwornica, wiertła koronowe,
• narzędzia do malowania (drabina, rusztowanie, wiadra, pędzle, wałki, pistolety malarskie, kompresor, agregat malarski, taśma malarska, folia, laser krzyżowy, sznurek malarski, mieszadło),
• narzędzia do wykonywania ścianek działowych kartonowo-gipsowych, w tym: poziomice, laser krzyżowy, nóż, wkrętarki, wiertarki udarowe, nożyce do blach, otwornice, młotek, pacę do szpachlowania, wiaderko, mieszadło elektryczne, miarę zwijaną itp.,
• urządzenia i wyposażenie do kosztorysowania i sporządzania dokumentacji związanej z wykonywaniem pracy, takie jak: dalmierze, miary zwijane, ołówki, kalkulatory, dzienniki robót budowlanych itp.

Organizacja pracy

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie może wykonywać pracę indywidualnie lub w zespole, w systemie jedno- lub dwuzmianowym. Pracując samodzielnie współpracuje ze swoimi zwierzchnikami i nadzorem technicznym. Może również kontaktować się z inwestorami obiektów budowlanych.

Swoją pracę wykonuje w pozycjach stojącej lub klęczącej, często też musi się schylać i pracować z uniesionymi do góry rękami. Prace wykończeniowe wewnątrz budynków może realizować przez cały rok. Z uwagi na szeroki wachlarz wykonywanych robót może pracować na różnych stanowiskach na placu budowy.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie w trakcie wykonywania robót narażony jest na działanie czynników, mogących powodować wypadki. Należą do nich:

• praca na wysokości (możliwość powstania urazów lub śmierci na skutek braku środków ochrony zbiorowej i indywidualnej lub nadzoru nad pracami na wysokości),
• możliwość zaprószenia oczu, zachlapania oczu farbą,
• skaleczenia kończyn dolnych, górnych, twarzy.

W środowisku pracy technolog robót wykończeniowych w budownictwie może być narażony m.in. na:

• czynniki fizyczne:
• hałas emitowany przez elektronarzędzia podczas wykonywanych prac przy braku środków ochrony indywidualnej – możliwość powstania uczucia zmęczenia, bólu głowy, przy narażeniu na długotrwały hałas – możliwość uszkodzenia słuchu,
• prąd elektryczny, czynnik pochodzący z uszkodzonych urządzeń elektrycznych używanych podczas pracy lub przebić na instalacjach elektrycznych w miejscu wykonywanej pracy,
• urazy mechaniczne przy korzystaniu z elektronarzędzi typu: mieszadło, betoniarka ², przecinarka kątowa, szlifierka;
• czynniki chemiczne i pyły:
• substancje chemiczne wchodzące w skład zapraw klejowych i murarskich, farb, szpachlówek, które mogą przyczynić się do powstania alergii skórnych;
• czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy:
• wymuszona pozycja ciała w czasie pracy (długotrwałe klęczenie, praca w pochylonej pozycji itp.) – może wywołać dolegliwości bólowe wynikające z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego,
• dźwiganie ciężarów podczas przenoszenia farb, szpachlówek, gruntowników, pustaków czy cegieł, płytek okładzinowych, mogące przyczynić się do urazów ciała, problemów z kręgosłupem, przeciążeń,
• transport pionowy – możliwość powstania złamań lub zgnieceń, a nawet śmierci pracownika,
• śliskie, nierówne powierzchnie – możliwość powstania urazów ciała, potłuczeń, skaleczeń oraz złamań,
• wąskie przejścia, dojścia – możliwość otarć, uderzeń,
• ostre krawędzie – możliwość powstania ukłuć, urazów,
• stres związany z terminowością wykonywanych zadań.

Do występujących w zawodzie chorób można zaliczyć:

• choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa,
• choroby zwyrodnieniowe stawów kończyn,
• choroby układu oddechowego, alergie,
• choroby przeciążeniowe mięśni i stawów.

Z powodu licznych zagrożeń szczególnie ważne jest planowanie i organizowanie pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP, ergonomii pracy, przepisami przeciwpożarowymi i ochrony środowiska.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód technolog robót wykończeniowych w budownictwie ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• ogólna wydolność fizyczna,
• sprawność układu kostno-stawowego,
• sprawność układu mięśniowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność narządów równowagi,
• sprawność zmysłu dotyku;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• ostrość słuchu,
• ostrość wzroku,
• rozróżnianie barw,
• spostrzegawczość,
• szybki refleks,
• zręczność rąk,
• zręczność palców,
• czucie dotykowe,
• brak lęku przed wysokością;

w kategorii sprawności i zdolności

• uzdolnienia techniczne,
• zdolność koncentracji uwagi,
• łatwość przechodzenia z jednej czynności do drugiej,
• podzielność uwagi,
• dobra pamięć dotycząca ludzi i rzeczy oraz orientacji w budynku,
• wyobraźnia przestrzenna,
• zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
• zdolność bezkonfliktowego współdziałania ze współpracownikami;

w kategorii cech osobowościowych

• samodzielność,
• samokontrola,
• gotowość podporządkowania się,
• gotowość do pracy w szybkim tempie,
• dokładność i rzetelność,
• dbałość o jakość pracy,
• wytrwałość i cierpliwość,
• wytrzymałość na długotrwały wysiłek fizyczny,
• odporność na dzielnie pod presją czasu,
• gotowość do współdziałania.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.6. Kompetencje społeczne; 3.7. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Technolog robót wykończeniowych w budownictwie musi posiadać dobre zdrowie i sprawność ruchową, gdyż rodzaj wykonywanej pracy wymaga znaczącego wysiłku fizycznego. Pod względem wydatku energetycznego praca technologa robót wykończeniowych w budownictwie należy do prac średnio ciężkich.

Przeciwwskazaniami do podjęcia pracy w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie są m.in.:

• niepełnosprawność kończyn górnych w zakresie precyzyjnego chwytania, sięgania, przenoszenia, szlifowania, cięcia itp.,
• duże dysfunkcje kończyn dolnych i górnych ograniczające wykonywanie precyzyjnych czynności,
• całkowita dysfunkcja narządów wzroku i słuchu,
• lęk wysokości,
• zaburzenia równowagi,
• wady wzroku niepodlegające korekcji za pomocą szkieł optycznych,
• wady słuchu uniemożliwiające korekcję za pomocą aparatu słuchowego,
• podatność na alergie,
• nadmierna pobudliwość nerwowa i choroby neurologiczne powodujące gwałtowne, niekontrolowane ataki.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Obecnie (2018 r.) do podjęcia pracy w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie preferowane jest wykształcenie na poziomie branżowej szkoły I stopnia (dawniej zasadnicza szkoła zawodowa) o profilu budowlanym, np. w zawodzie monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie.

Alternatywne wykształcenie można uzyskać na drodze rzemieślniczego przygotowania zawodowego w tym zawodzie oraz w zawodach pokrewnych: glazurnik, posadzkarz, parkieciarz, malarz-tapeciarz, monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Podjęcie pracy w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie ułatwiają:

• świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski w zawodach: technolog robót wykończeniowych w budownictwie, glazurnik, posadzkarz, parkieciarz, malarz-tapeciarz lub monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, uzyskane po spełnieniu wymagań formalnych i zdaniu egzaminu organizowanego przez Izby Rzemieślnicze,
• dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie pokrewnym szkolnym monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie lub technik robót wykończeniowych w budownictwie,
• świadectwo potwierdzające kwalifikację BD.04 Wykonywanie robót montażowych, okładzinowych i wykończeniowych w pokrewnym zawodzie szkolnym monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie lub technik robót wykończeniowych w budownictwie, po zdaniu egzaminu organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.

Dodatkowymi atutami przy zatrudnianiu technologa robót wykończeniowych w budownictwie są m.in.:

• suplementy Europass do świadectw i dyplomów (w języku polskim i angielskim), wydawane na prośbę zainteresowanego przez Izby Rzemieślnicze oraz Okręgowe Komisje Egzaminacyjne,
• uprawnienia do obsługi maszyn i urządzeń do robót stosowanych w robotach wykończeniowych,
• orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na wysokości,
• certyfikaty lub zaświadczenia potwierdzające udział w kursach dokształcających,
• udokumentowana znajomość języka obcego (przy pracy za granicą),
• posiadanie prawa jazdy minimum kategorii B.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Pracownik w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie ma możliwość:

• rozpocząć pracę od stanowiska pomocnika, a następnie wraz z nabyciem doświadczenia zawodowego awansować na samodzielne stanowisko,
• po nabyciu dalszego doświadczenia zawodowego pod warunkiem posiadania zdolności i umiejętności organizacyjnych, umiejętności pracy z ludźmi – awansować na stanowisko brygadzisty nadzorującego pracę małego zespołu pracowników, a następnie kierownika grupy, kierownika zmiany, kierownika działu,
• dalej kształcić się w technikum lub branżowej szkole II stopnia w zawodzie (pokrewnym) technik robót wykończeniowych w budownictwie lub w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych, a po zdaniu matury kontynuować naukę na uczelni wyższej (kierunek budownictwo) i awansować na stanowisko kierownicze,
• rozszerzać swoje kompetencje zawodowe poprzez kształcenie i/lub szkolenie w zawodach pokrewnych,
• doskonalić swoje umiejętności, uczestnicząc w branżowych szkoleniach organizowanych przez pracodawców,
• założyć i prowadzić działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Obecnie (2018 r.) w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie istnieje możliwość potwierdzania kompetencji w systemie rzemieślniczego przygotowania zawodowego i uzyskania tytułu czeladnika, a następnie mistrza, po zdaniu egzaminów organizowanych przez Izby Rzemieślnicze. Istnieje również możliwość potwierdzania kompetencji w zawodach pokrewnych: glazurnik, posadzkarz, parkieciarz, malarz-tapeciarz lub monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie. Dokumentami potwierdzającymi te tytuły są odpowiednio: świadectwo czeladnicze oraz dyplom mistrzowski.

Osoba wykonująca zawód technolog robót wykończeniowych w budownictwie może także ukończyć kwalifikacyjny kurs zawodowy w zakresie kwalifikacji BD.04 Wykonywanie robót montażowych, okładzinowych i wykończeniowych, ujętej w podstawie programowej dla zawodów: monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie oraz technik robót wykończeniowych w budownictwie i potwierdzić kwalifikację, zdając egzamin przed Okręgową Komisją Egzaminacyjną.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie technolog robót wykończeniowych w budownictwie wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową ścianek działowych.
• Z2 Wykonywanie ścianek działowych kartonowo-gipsowych.
• Z3 Wykonywanie ścianek działowych murowanych.
• Z4 Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z wykonywaniem tynków i okładzin ściennych.
• Z5 Wykonywanie tynków suchych.
• Z6 Wykonywanie tynków zwykłych i cienkowarstwowych.
• Z7 Wykonywanie okładzin ściennych z płytek ceramicznych, desek, płyt i paneli.
• Z8 Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z realizowaniem robót malarskich i tapeciarskich.
• Z9